Het bezoek voorafgaand aan de werkhervatting: een recht van elke werknemer dat de terugkeer naar het werk kan bespoedigen

Een efficiëntere werkhervatting dankzij een voorafgaand bezoek aan de arbeidsarts

Werknemers en werkgevers zijn vaak niet op de hoogte van de mogelijkheid voor de werknemer om tijdens diens arbeidsongeschiktheid een “bezoek voorafgaand aan de werkhervatting” aan te vragen. Deze ontmoeting tussen werknemer en arbeidsarts kan het proces van werkhervatting vlotter en efficiënter doen verlopen. De consultatie mag geen aanleiding geven tot enige beslissing aangaande geschiktheid om het werk te hervatten, het gaat louter om een uitwisseling waarbij wordt nagegaan onder welke omstandigheden een werkhervatting het best kan verlopen. Tijdens de consultatie kan de arbeidsarts nuttig advies bieden aan de werknemer. Lees meer over de vele voordelen van deze mogelijkheid in het artikel hieronder. 

Wat is het?

Na 4 weken ononderbroken arbeidsongeschiktheid – dit mag echter ook vroeger is de werkgever verplicht om de afwezige werknemers inlichten over het recht om een afspraak bij de arbeidsarts vast te leggen voor het zogenaamde “bezoek voorafgaand aan de werkhervatting”. Het gaat om een consultatie bij de arbeidsarts die, zoals de wettelijke term suggereert, vóór de werkhervatting plaatsvindt. Het onderzoek is een recht en geen verplichting voor de werknemer. De arbeidsarts mag zich naar aanleiding van dit bezoek niet uitspreken over de geschiktheid van de werknemer, er kan dus ook onmogelijk een ontslag om medische redenen volgen naar aanleiding van dit onderzoek. 

Waarvoor dient het?

Het doel van deze consultatie is het versnellen van de werkhervatting. Het doel is in principe om werkaanpassingen voor te stellen die de werkhervatting kunnen bevorderen, wanneer dit mogelijk is.

Het belangrijkste doel van deze consultatie is dikwijls om fade-out te voorkomen, dit is het proces waarbij een zieke werknemer meer en meer afstand neemt van de werkplek waarbij de verbondenheid tussen werknemer en werkgever vervaagt en dus de werknemer langer thuis blijft dan eigenlijk nodig is. De werkgever en de collega’s verliezen vaak een waardevolle collega en hulp. De stress op de afdeling neemt toe. De werknemer verliest het zelfvertrouwen, ontwikkelt slechte denkpatronen en geneest niet zoals het moet. Hoe sneller dit onderzoek wordt aangevraagd, hoe sneller de werknemer zal kunnen hervatten.

Wat is het niét?

• Het is geen controle onderzoek ! De arbeidsarts mag niet controleren of de afwezigheid van het werk  wegens ziekte gegrond is ! De arbeidsarts is strikt gebonden aan het medisch beroepsgeheim mocht hij/zij  toch “ontdekken” dat of van mening zijn dat de afwezigheid niet (meer) gegrond is.
• Het is evenmin een onderzoek bij werkhervatting.
• Het is evenmin een re-integratieonderzoek

Wat kan een bezoek voorafgaand aan de werkhervatting opleveren?

Soms zal de arbeidsarts helemaal geen uitspraken kunnen doen over mogelijke werkaanpassingen , bijvoorbeeld omdat de werknemer nog niet klaar is om een aangepaste werkhervatting aan te kunnen. Het doel van dit bezoek is in eerste instantie om fade-out te voorkomen. Wat zijn de verwachtingen en zijn deze realistisch ? Hoe denkt de werknemer over een eventuele werkhervatting ? Zijn er volgens de werknemer zaken die de werkhervatting belemmeren ? Zijn deze terecht ? Kan de perceptie van de werknemer veranderd worden ? Kan het ziekte-inzicht van de werknemer verhoogd worden ? Bijkomend doel is het informeren en adviseren van de werknemer over zijn aandoeningen en over zijn werkhervatting. Enkele mogelijkheden zijn bijvoorbeeld:

• een rugrevalidatie kan aangeboden worden aan de werknemer waarbij Fedris (het vroegere Fonds voor Beroepsziekten ) kan tussen komen
• een zit-sta tafel kan worden geadviseerd bij rugproblemen
• de werknemer kan tips krijgen over
  • hoe beter om te gaan met een depressie, een burn-out,
  • hoe om te gaan met een moeilijke collega,…
  • hoe om te gaan met werkstress
  • hoe om te gaan met perfectionisme
  • Hoe om te gaan met pijn (soms te negatieve gedachten), schuldgevoelens, angsten, laag zelfvertrouwen, verkeerde verwachtingen met betrekking tot aangepast werk,…
  • Inzicht in zichzelf en eigen ziekte vergroten
  • Inzicht in anderen (bijvoorbeeld de leidinggevende ) vergroten
• Een progressieve werkhervatting kan aanbevolen worden

Wat zijn de voordelen?

• Ook al ontvangt u geen formulier voor gezondheidsbeoordeling, u mag er zeker van zijn dat dit onderzoek zijn nut heeft !
• De werknemer komt tot een beter inzicht van zichzelf, van zijn/haar ziekte en zijn/haar werk.
• Fade-out van de werknemer wordt vermeden
• De werknemer kan sneller het werk hervatten (daling van het absenteïsme)
• Medisch beroepsgeheim blijft bewaard
• Geeft geen aanleiding tot een ontslag om medische redenen
• Geeft geen aanleiding tot de verplichting van opmaak van een re- integratieplan. Een re-integratietraject wordt wel niet uitgesloten en  kan wel nog ten allen tijde aangevraagd worden door de rechthebbende partijen (werkgever: pas vanaf 4 maanden ononderbroken arbeidsongeschiktheid).

Opmerkingen

Het bezoek voorafgaand aan de werkhervatting wordt steeds aangevraagd door de werknemer, of mits toestemming van de werknemer door de behandelend arts of de adviserend arts of terug naar werk coördinator van de mutualiteiten. Een bezoek voorafgaand aan de werkhervatting kan volgens wetgeving niet aangevraagd worden door de werkgever. Het initiatief (aanvraag) ligt steeds bij de werknemer omdat elke vorm van controlegeneeskunde door de arbeidsarts wettelijk verplicht moet vermeden worden.

Nog vragen?

Heeft u nog vragen? Dan kan u steeds ons secretariaat contacteren via fos@cohezio.be.

Dr Mathieu Versée,
Directeur van de wetenschappelijke cel
Preventieadviseur-arbeidsarts