Iedereen kan duurzaam eten

Wat is duurzaam eten? Dat is eten met respect voor het milieu, op een manier die financieel en maatschappelijk haalbaar is. Duurzame voeding sluit ook aan bij de aanbevelingen voor een gezonde voeding. Maar is duurzaam eten weggelegd voor iedereen?

Jazeker! Met wat aanpassingen in je voedings- en consumptiegewoonten is het zeker mogelijk om duurzaam te gaan eten en toch ook rekening te houden met je budget.

Duurzaam eten is gezonder

Een duurzame manier van eten beantwoordt aan de voedingsaanbevelingen, namelijk:

• meer groenten en fruit,
• meer peulvruchten, noten en volkoren graanproducten,
• minder voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong (vlees, gevogelte, vis, fijne vleeswaren, melkproducten, enz.) maar wel van betere kwaliteit (dieren die werden gekweekt met vrije uitloop, die gras te eten kregen),
• minder bewerkte producten, zoals snacks met veel suiker of zout, frisdranken of alcoholische dranken.

Waarom zou ik minder dierlijke producten eten?

Wist je dat het grootste deel van de intensieve landbouwoppervlakte niet wordt gebruikt voor het verbouwen van voedsel voor de mens, maar wel om voedergewassen te kweken voor de dieren die wij eten? Bovendien produceren die dieren grote hoeveelheden methaan, een belangrijk broeikasgas.

Door minder producten van dierlijke oorsprong te eten, kunnen we dus onze impact op het milieu verminderen. Daarbij gaat het zowel om de dieren zelf (vlees, gevogelte, fijne vleeswaren, enz.) als om hetgeen ze produceren (melkproducten, eieren, enz.).

Een tekort aan eiwitten komt zelden voor in onze westerse landen. Minder voedingsmiddelen met dierlijke eiwitten eten heeft dus wellicht geen nadelige gevolgen voor je gezondheid. Je kan de eiwitten die je via je voeding binnenkrijgt, ook aanvullen door meer plantaardige eiwitten te eten. Die vind je in peulvruchten, noten en granen.

Wat vis en schaal- en schelpdieren betreft, daarvan kan je nog minder gaan eten. Kies dan liefst voor vis die op een duurzame manier werd gevangen (haring, ansjovis, tilapia, enz.). De tonijn, zalm en kabeljauw in de winkelrekken is vaak afkomstig van overbevissing of van visvangst in niet erg duurzame omstandigheden.

Duurzame producten...wat kies ik?

Algemeen gesproken kan je vertrouwen op duurzaamheidslabels of biolabels. Ik raad je echter aan om vooral te kiezen voor lokaal geproduceerde voeding en voor seizoensproducten.

Labels bieden je wat transparantie wanneer het gaat over productiemethodes en een correcte verloning van de producenten. Maar een label is ook niet alles. Laten we bijvoorbeeld eens kijken naar het biolabel:

Dat garandeert je een beperkt gebruik van pesticiden, maar niet dat er helemaal geen pesticiden werden gebruikt. Er zit ook een commercieel aspect aan het label, dat kan leiden tot hogere prijzen. Paradoxaal genoeg vind je dan bijvoorbeeld boontjes met een biolabel… die helemaal uit Afrika of Zuid-Amerika komen. Lang niet ideaal qua milieu-impact!

Natuurlijk kunnen sommige producten in België moeilijk worden geteeld of geproduceerd (denk maar aan koffie of bananen). Geef in dat geval de voorkeur aan producten met een duurzaamheidslabel en probeer er niet mee te overdrijven.

Samengevat:

• Kies liefst voor lokaal geproduceerde voeding en seizoensproducten. Zo draag je bij tot een correcte verloning van de producenten in je eigen buurt.
• Zijn lokale producten geen optie, kies dan voor producten uit duurzame productiesystemen, die de producenten ondersteunen en correct verlonen (via fairtrade- of biolabels, bijvoorbeeld¹).
• En een extra tip: koop producten in bulk als dat kan. Zo gebruik je minder plastic en neem je alleen de hoeveelheid die je nodig hebt.

Welke gevolgen heeft dit voor mijn budget?

Een duurzame winkelmand is niet duurder dan een meer traditionele. Bewerkte producten en producten van dierlijke oorsprong wegen immers zwaar door op je budget. Door er minder van te kopen, komt er financiële ruimte en kan je voor meer kwalitatieve producten kiezen.

Tot slot dus deze tips voor een meer duurzame voeding:

• Eet meer plantaardige en minder bewerkte producten of producten van dierlijke oorsprong.
• Kies je producten beter: koop bij voorkeur lokale seizoensproducten.

Door bij bepaalde voedingsmiddelen te kiezen voor minder en van betere kwaliteit, kan je een mooi evenwicht vinden tussen je milieu-impact, je budget én je gezondheid!

Astrid Bovesse
Voedingsdeskundige bij Experconsult