Wegwijs in de etiketten op voedingsverpakking (deel 1/3)
04 september 2019

Wegwijs in de etiketten op voedingsverpakking (deel 1/3)

Je werd bij het boodschappen doen vast al wel geconfronteerd met de massa informatie op de verpakkingen. Hoe de informatie op die etiketten interpreteren en de goede producten kiezen?

Deel 1 : de lijst met ingrediënten

De lijst met de ingrediënten is verplichte informatie op de verpakking van om het even welk voedingsproduct. De lijst vermeldt alle ingrediënten die aanwezig zijn in het product, inclusief de mogelijke allergenen en de additieven.

De ingrediënten worden ingedeeld volgens gewicht, in afnemende volgorde van het belangrijkste tot het minst belangrijke. Je kunt dus rechtstreeks zien wat het belangrijkste ingrediënt van je producten is. Indien suiker, water of vetten bij de eerste drie ingrediënten van de lijst vermeld staan, dan is het erg waarschijnlijk dat het product weinig voedingswaarde zal hebben.

Sommige ingrediënten verdienen dus in het bijzonder onze aandacht :
 

Vetten

Het is interessant je af te vragen wat de belangrijkste vetstof van het product is.

Gehydrogeneerde (trans)vetten en verzadigde vetten (palmolie, kokosolie, bepaalde margarines, enz.) probeer je best te vermijden. Ze gaan soms verscholen achter de naam "vetten van plantaardige of dierlijke oorsprong". In dat geval kan je gaan kijken naar de tabel met de samenstelling, want het product zal vaak rijk zijn aan verzadigde vetzuren.
 

Suikers

Suiker kan vele namen en vormen aannemen: suiker, namen op "-ose" (glucose, dextrose, lactose, enz.), siropen (van mais, esdoorn, johannesbrood, agave, enz.), moutextract, dextrine, gemodificeerd zetmeel (E1403), melasse, karamel, enz. Er zijn bijna 50 verschillende benamingen !

Je treft het aan in alle (of bijna alle) verwerkte producten, zelfs in hartige producten zoals fijne vleeswaren, vinaigrettes of bereide gerechten.
 

Additieven

Additieven worden gedefinieerd als stoffen die normaal gesproken niet worden geconsumeerd als voedingsmiddel op zichzelf (Codex). Er bestaan 27 categorieën van additieven, geklasseerd volgens hun functie: kleurstoffen (E1…), bewaarmiddelen (E2…), smaakversterkers (E6…), emulgatoren/verdikkingsmiddelen (E4…), enz.

Die stoffen zijn enkel interessant voor de industriële vervaardiging van het product, maar hebben geen enkele voedingswaarde. Integendeel: sommige ervan kunnen zelfs giftig zijn in een te grote dosis of in combinatie met andere E-nummers.

 

Te vermijden additieven (niet-exhaustieve lijst !)

Kleurstoffen: E124 (cochenillerood/ponceaurood), E102 (tartrazine), E104 (chinolinegeel), E110 (oranjegeel S), E122 (azorubine/karmozijn), E129 (allurarood)

Bewaarmiddelen: E210 (benzoëzuur), E214-E219 (parabenen), E239, E250 – E251 (natriumnitraat en -nitriet), E320 (BHA)

Smaakversterkers: E621 (glutamaat)

Emulgatoren: E432-E436, E471-E473, E475, E481-E482, E491-E496

Namen van additieven : let op voor verwarring
In de lijst van ingrediënten kan de fabrikant ervoor kiezen om additieven te vermelden met hun E‑code (Europese wettelijke code) of met hun volledige naam. Omdat de E-codes een slechte reputatie hebben, worden de additieven steeds vaker vermeld met hun volledige naam. Dat kan verwarrend zijn voor de consument, die daardoor bijvoorbeeld kan denken dat het gaat om een voedingsmiddel of om een voedingsstof, terwijl het wel degelijk gaat om een additief. 

Wat moet je onthouden ?

  1. Kies voor de kortste en meest eenvoudige ingrediëntenlijst : Hoe langer en onbegrijpelijker de lijst, hoe meer het product bewerkt zal zijn en hoe groter de kans dat het veel suikers en additieven bevat.
  2. Laat je niet misleiden door de producten "zonder …" of "met O% …" : Suiker, vet en zout blijven de belangrijkste bronnen van smaak voor de fabrikanten. Stel jezelf de vraag waardoor ze worden vervangen om het product smaak te geven.
  3. Vergelijk gelijkaardige producten en kies het beste !

Vergeet nooit dat een perfecte voeding niet bestaat, maar dat je wél altijd kritisch kunt blijven en een zo goed mogelijke keus kunt maken binnen het aanbod van de beschikbare producten.

 

Voor wie nog wat verder wil gaan : Experconsult organiseert een activiteit rond het lezen van etiketten in het kader van één van onze workshops BEFIT FOOD. Aarzel niet contact op te nemen met experconsult voor meer informatie.

 

Astrid Bovesse
Diëtiste bij Experconsult