Aanstelling vertrouwenspersoon verplicht voor ondernemingen > 50 werknemers
Alle werknemers die zich niet goed voelen op hun werk of wiens mentaal welzijn in het gedrang komt door een werkgerelateerde situatie, kunnen een interventie aanvragen aan een vertrouwenspersoon binnen hun eigen bedrijf om op een informele wijze te zoeken naar een oplossing. Een nieuwe wet, gepubliceerd op 23 november 2023, stelt de aanduiding van een (interne) vertrouwenspersoon verplicht in ondernemingen met meer dan 50 werknemers vanaf 1 december 2023.
Waarom een vertrouwenspersoon aanstellen?
De vertrouwenspersoon speelt een belangrijke rol bij het voorkomen en het aanpakken van psychosociale risico’s. Binnen de onderneming is de vertrouwenspersoon een persoon met beroepsgeheim die je alles zonder zorgen kunt toevertrouwen. Deze persoon fungeert als eerste aanspreekpunt in de informele interne procedure. Het voordeel voor de onderneming van een interne vertrouwenspersoon is dat werknemers snel advies kunnen krijgen van iemand met kennis van de structuur, werking en cultuur van het bedrijf.
De werknemer die wordt aangeduid als vertrouwenspersoon is verplicht een basisopleiding te volgen.
Nieuwe wet
Met deze wetgeving wordt de aanstelling van een vertrouwenspersoon verplicht voor alle ondernemingen vanaf 50 werknemers. In bedrijven met minder dan 50 werknemers is het aanstellen van een vertrouwenspersoon optioneel, tenzij alle leden van de vakbondsafvaardiging of, indien er geen vakbondsafvaardiging is, alle werknemers dit verzoeken. In dat geval is het verplicht.
Te onthouden:
Ondernemingen met 50 of meer werknemers zullen steeds minstens één vertrouwenspersoon in dienst moeten hebben. Deze vertrouwenspersoon moet dus deel uitmaken van het eigen personeel. De werknemersvertegenwoordiging in het Comité moet unaniem akkoord gaan met de aanduiding.
De preventieadviseurs psychosociale aspecten van Cohezio kunnen je onderneming begeleiden bij de selectie van een of meerdere vertrouwenspersonen.Ondernemingen met minder dan 50 werknemers in dienst hebben één vertrouwenspersoon in dienst wanneer alle leden van de vakbondsafvaardiging of alle werknemers hierom verzoeken.
In ondernemingen die 20 of meer werknemers tewerkstellen en die een beroep doen op een preventieadviseur psychosociale aspecten van een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, en die een vertrouwenspersoon aanduiden, behoort de vertrouwenspersoon tot het eigen personeel van de werkgever.
In ondernemingen waar geen vertrouwenspersoon werd aangeduid (minder dan 50 werknemers) kan de preventieadviseur van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk de opdrachten van de vertrouwenspersoon uitoefenen. Hij dient hiervoor niet de specifieke opleiding tot vertrouwenspersoon te volgen. Als de preventieadviseur van de interne dienst alle opdrachten van de vertrouwenspersoon wenst uit te voeren - namelijk het vooraf informeren van de werknemers en het behandelen van de verzoeken tot informele psychosociale interventie (gesprekken, interventies bij een andere persoon van de onderneming en verzoeningen) - weerhoudt niets hem ervan hiertoe de opleiding tot vertrouwenspersoon te volgen en de werkgever te vragen hem via de aanwijzingsprocedure als vertrouwenspersoon aan te duiden. De preventieadviseur belast met de leiding van de interne dienst zal automatisch de informatieopdrachten van de vertrouwenspersoon uitvoeren onder de volgende voorwaarden:
de preventieadviseur psychosociale aspecten is extern
er werd geen enkele vertrouwenspersoon aangeduid
het Comité en de betrokkene zelf hebben geen weigering kenbaar gemaakt met betrekking tot deze opdracht, en
het gaat niet om een kleine onderneming van minder dan 20 werknemers waarin de werkgever de functie van preventieadviseur vervult.
| 50 of meer werknemers | 20 t.e.m. 49 werknemers | Minder dan 20 werknemers | |
| Aanduiding vertrouwenspersoon | Verplichte aanduiding van een vertrouwenspersoon | Niet verplicht, tenzij alle leden van de vakbondsafvaardiging, of alle werknemers hierom verzoeken | Niet verplicht, tenzij alle leden van de vakbondsafvaardiging, of alle werknemers hierom verzoeken |
| Indien vertrouwenspersoon, moet deze tot het eigen personeel behoren? | Verplichting dat minstens één vertrouwenspersoon tot het eigen personeel behoort. Als er één interne vertrouwenspersoon is, mogen eventuele bijkomende vertrouwenspersonen extern zijn. | Als de preventieadviseur psychosociale aspecten extern is, is er de verplichting dat er minstens één interne vertrouwenspersoon wordt aangeduid. Als er één interne vertrouwenspersoon is, mogen eventuele bijkomende vertrouwenspersonen extern zijn. | De persoon mag intern of extern zijn. Dit is vrije keuze. |
Opleiding vertrouwenspersoon
Een werknemer die wordt aangesteld als vertrouwenspersoon is verplicht een basisopleiding te volgen. Ons opleidings- en coachingcentrum băo academy biedt opleidingen aan om vertrouwenspersonen op te leiden en hen de kennis en vaardigheden bij te brengen om iemand op te vangen en te begeleiden wanneer die te maken krijgt met moeilijkheden op het werk. De opleidingen worden gegeven door onze ervaren preventieadviseurs – psychosociale aspecten. De verplichte opleiding moet binnen twee jaar na de aanduiding van de vertrouwenspersoon zijn voltooid.
De wet treedt in werking op 1 december 2023. Alle bedrijven met 50 of meer werknemers zullen vanaf deze datum een vertrouwenspersoon moeten aanwijzen. Deze vertrouwenspersoon moet tot het interne personeel van het bedrijf behoren en de benoeming moet unaniem worden goedgekeurd door de werknemersvertegenwoordigers in het comité. De preventieadviseurs psychosociale aspecten van Cohezio kunnen je bedrijf helpen bij het selecteren en opleiden van een of meer vertrouwenspersonen. Deze vertrouwenspersoon heeft de mogelijkheid om binnen twee jaar na de inwerkingtreding van de wet te worden opgeleid.
Voor bedrijven met minder dan 50 werknemers is de aanstelling van een vertrouwenspersoon alleen verplicht als alle leden van de vakbondsafvaardiging of alle werknemers daarom vragen.