Bescherm je huid: begrijp en voorkom de risico’s van UV-straling

Vooreerst moeten we de risico’s van blootstelling aan UV voor werknemers identificeren en analyseren. Daarbij moet men met verschillende factoren rekening houden: 

• De intensiteit van de blootstelling varieert in de loop van de dag. De periodes met een hoge zonkracht, meestal tussen 12.00 en 15.00 uur, vormen een verhoogd risico voor de huid. 

• De duur van de dagelijkse blootstelling is een bepalende factor: hoe meer tijd een werknemer doorbrengt in de buitenlucht, hoe hoger het risico van UV.  

• Omgevingsfactoren beïnvloeden eveneens de blootstelling. Weerspiegelende oppervlakken zoals water, metaal, beton of sneeuw versterken de effecten van UV, en stellen op die manier de werknemers nog meer bloot. 

• Een gebrek aan bestaande bescherming kan de situatie verergeren. Ook de afwezigheid van schaduw, het niet dragen van aangepaste kledij (pet, helm, enz.) of het niet aanbrengen van zonnecrème doet het risico in belangrijke mate toenemen. 

Werkgevers hebben de algemene verplichting hun werknemers te beschermen tegen alle in de werkomgeving aanwezige gevaren, met inbegrip van de blootstelling aan solaire UV. Het risico wordt ook vermeld in de Codex over welzijn op het werk, vooral in Boek V Titel 1 Thermische omgevingsfactoren. Het risico van kunstmatige UV-straling vindt men voornamelijk terug in de Codex Boek V Titel 6 (kunstmatige optische stralingen). Eens de risico’s werden geïdentificeerd is het cruciaal om concrete acties op te zetten die de werknemers afdoende beschermen. 

Eén van de voornaamste obstakels bij de preventie van huidkanker is het gebrek aan sensibilisering rond de gevaren van UV. Anders dan bij onmiddellijke risico’s zoals vallen of arbeidsongevallen, komen de effecten van blootstelling aan UV pas na lange tijd aan de oppervlakte, hetgeen leidt tot een zekere laksheid ten aanzien van preventief gedrag.

Om dit tegen te gaan, is het onoverkomelijk om opleidings- en sensibiliseringscampagnes te organiseren met betrekking tot verschillende aspecten: 

Aangezien de intensiteit van UV-straling het sterkst is tussen 12u en 15u wordt aangeraden om de werkroosters zo op te stellen dat de blootstelling van werknemers tijdens die uren zo minimaal mogelijk is. De werkgever kan verschillende maatregelen nemen: 

• Indien mogelijk de buitenactiviteiten zo organiseren dat deze ’s morgens vroeg en op het einde van de namiddag plaatsvinden, wanneer de zon minder agressief is. 

• Het is eveneens aanbevolen om regelmatig pauze te houden in de schaduw om de continue blootstelling aan de zon te breken. 

Een betere organisatie van de werkroosters zal niet enkel het risico van UV  verminderen, maar ook de andere aan hitte verbonden risico’s. Ook het comfort en de productiviteit van de werknemers wordt op die manier verhoogd. 

De werkgever moet zich er eveneens van vergewissen dat de uitrusting correct gedragen wordt en hij dient de werknemers te sensibiliseren rond het belang ervan. 

Zonnecrème wordt vaak een beetje onderschat door werknemers. Ze denken soms dat het eenmalig aanbrengen voor de hele dag bescherming biedt. Om de werkzaamheid te behouden moet men de crème echter elke twee uur en nadat men gezweet heeft opnieuw aanbrengen. 

De werkgever kan op de volgende manier het gebruik van zonnecrème stimuleren: 

• Gratis zonnecrème met hoge beschermingsfactor (minimaal SPF 30) ter beschikking stellen 

• Strategisch geplaatste zonnecrème-dispensers, zoals in vestiaires, kantines of werkzones.  

• Het aanbrengen van zonnecrème integreren in de werkgewoonten, door het als even belangrijk te beschouwen als het dragen van PBM. 

De blootstelling aan UV kan significant worden verminderd door schaduwrijke zones ter beschikking te stellen waar werknemers zich kunnen beschermen tegen de zon tijdens hun pauzes. Dit kan men doen door: 

• Het opzetten van tenten, parasols of vaste schuilstructuren om werknemers te beschermen tegen rechtstreekse stralen 

• Het aanbrengen van schaduwnetten boven werkposten in de buitenlucht. 

• Op administratieve posten: het aanplanten van bomen of het gebruik van groene structuren om natuurlijke schaduwbronnen te creëren.

De preventie van aan UV gerelateerde huidkanker is een gedeelde verantwoordelijkheid tussen werknemers en werkgevers. Een grondige risico-evaluatie, doeltreffende sensibiliseringscampagnes en aangepaste beschermingsmaatregelen kunnen de blootstelling aan uv-straling aanzienlijk verminderen en de gezondheid van de werknemers beschermen.

Door goede praktijken aan te nemen gaan werkgevers verder dan hun louter wettelijke verplichtingen, maar participeren ze actief in de veiligheid en het welzijn van hun werknemers. 

Je werknemers beschermen tegen de schadelijke effecten van de zon, dat is investeren in hun gezondheid en toekomst.