Een goed hoofdkussen kiezen

Doorheen de nacht veranderen we gemiddeld zo’n veertig keer van houding. Ieder heeft zijn eigen ‘comfortabele lighouding’ : op de zij, op de rug of op de buik. Deze ‘comfortabele lighouding’ zal men het vaakst aannemen gedurende de slaap.  De lighouding is bepalend voor de impact op de halsspieren en –gewrichten. Als algemeen principe kan men stellen dat het hoofdkussen ervoor moet zorgen dat de halswervels in een natuurlijke houding moeten blijven liggen.

Om dit te bereiken bekijken we enkele bijzondere criteria die van belang zijn bij de keuze van een hoofdkussen:

• De dikte
• Het materiaal
• De maat

Een belangrijk criterium is de dikte van het hoofdkussen. De lichaamsbouw van de persoon en de ‘comfortabele lighouding’ bepalen de keuze.

We overlopen de verschillende mogelijkheden.

1. Comfortabele lighouding 1: op de rug

In dit geval moeten we het hebben over de ruggenwervel en over de positie van het hoofd ten opzichte van de borstkas.

• lichaamsbouw type 1 : wanneer men rechtop staat is er een uitgesproken kromming van de rug, het hoofd is naar voren gericht (zie foto 1). In dit geval kiest men best voor een dik, stevig kussen (zie foto 3)
• lichaamsbouw type 2 : De kromming is miniem en het hoofd is recht boven de borstkas gepositioneerd (foto 2). In dit geval is een minder dik hoofdkussen meer aangewezen (foto 4).

2. Comfortabele lighouding 2: op de zij

Bij deze lighouding is de schouderbreedte van belang. Om het hoofd op één lijn met de ruggenwervel te brengen, is het nodig een hoofdkussen van aangepaste dikte te gebruiken.

• smalle schouders: een dun hoofdkussen zorgt ervoor dat het hoofd op één lijn ligt met de ruggenwervel (foto’s 5 en 6)
• brede schouders: een hoofdkussen van enige dikte is verkieslijk (foto’s 7 en 8)

3. Comfortabele lighouding 3 : op de buik

In dit geval volstaat een zeer dun kussen. Sommigen kunnen het zelfs zonder hoofdkussen stellen. (foto 9 en 10).

De hardheid van de matras is ook een factor waar rekening mee moet worden gehouden. Indien u op een soepele matras ligt, zal uw lichaam er lichtjes doorzakken. In dat geval zou het hoofdkussen eveneens minder stevig moeten zijn.

Als daarentegen uw matras eerder hard is, dan dient ook de hardheid van het hoofdkussen hier mee overeen te komen.

Latex hoofdkussens kunnen qua stevigheid onderling nog al eens verschillen. Men moet een compromis nastreven tussen de hierboven aangehaalde criteria rond de dikte van het kussen enerzijds en het comfortgehalte van de stofbekleding anderzijds.  Het al dan niet hard of zacht aanvoelen van een hoofdkussen van latex hangt ook af van de mate waarin er kuiltjes op het oppervlak zijn aangebracht. Ook de densiteit van het hoofdkussen speelt mee.  Een kussen met een lage densiteit wordt aanbevolen voor personen die veel zweten.

Een hoofdkussen gevuld met dons of vogelveren kan comfortabel zijn, maar dit materiaal heeft soms de neiging te verzakken na enig gebruik.

Een hoofdkussen uit synthetisch materiaal heeft snel de neiging te verzakken en verliest snel zijn oorspronkelijke comfortgehalte. Voordeel is wel dat men deze kussens met het wasmachine kan wassen.

Een hoofdkussen in traagschuim past zich aan aan de vorm van de persoon en verdeelt de druk gelijkelijk over de oppervlakte. Sommigen vinden dit soort hoofdkussens te hard, en te warm in de zomer.

Een rechthoekig hoofdkussen van grote omvang (40x60cm of 50x70cm) is de beste keuze. Bij een kleiner kussen kan het gebeuren dat men zijn hoofd steeds moet verleggen om het hoofdkussen terug te vinden, wat op zich weer leidt tot een vaak veranderen van de houding gedurende de nacht.

Zelfs een volmaakt aangepast hoofdkussen kan niet verhinderen dat er soms toch nog gewrichtscomplicaties kunnen optreden omwille van ongemakkelijke of vermoeiende houdingen die men gedurende de dag aanneemt. Denk bijvoorbeeld aan een beeldscherm dat niet op de juiste hoogte staat, een werkblad dat te laag staat,… Het is dus onontbeerlijk om de werkpost te analyseren en op basis daarvan eventuele aanpassingen door te voeren. Ook lichamelijke oefeningen kunnen soelaas bieden.

Tot slot: in sommige gevallen moet men rekening houden met bepaalde aandoeningen en is het geïndividualiseerde advies van een kinesist, arts of ergonoom wenselijk.