De risicoanalyse (uitgevoerd in samenwerking met de arbeidsgeneesheer) bepaalt welke werknemers onderworpen zijn aan het gezondheidstoezicht en onder welke voorwaarden. Het type en de frequentie van het gezondheidstoezicht hangt af van verschillende factoren: de risico’s verbonden aan de werkpost, het loopbaantraject en de bijzonderheden van de individuele werknemer.
De risicoposten
Het gezondheidstoezicht is van toepassing op alle werknemers die tewerkgesteld zijn in een werkpost waarvan de risicoanalyse heeft uitgewezen dat deze risico’s inhoudt. Het kan gaan om:
- een veiligheidsfunctie: bijvoorbeeld werk met wapendracht, kraanbestuurder, werk met rolbruggen, hefwerktuigen, motorvoertuigen, etc.
- een functie met verhoogde waakzaamheid of controlefunctie: een functie waarbij permanente waakzaamheid vereist is.
- Activiteiten met een welbepaald risico. Voorbeelden van risico’s:
- Een lichamelijke of mentale belasting te wijten aan zwaar, monotoon of tempogebonden werk
- Een belasting van ergonomische aard zoals in het geval van manueel hanteren van lasten of beeldschermwerk
- Een psychosociale belasting
- Nacht- of ploegenarbeid.
De ontwikkeling doorheen de tijd van de contractuele betrekking
De gezondheidsbeoordeling vindt plaats op verschillende momenten afhankelijk van het traject van de werknemer in de onderneming. Bovenop het periodieke gezondheidsonderzoek voorziet de wetgeving eveneens dat er een gezondheidsonderzoek moet plaatsvinden bij aanwerving, bij werkhervatting, na de beëindiging van het arbeidscontract bij bepaalde risico’s. De werknemer kan ook, op eigen initiatief, spontaan een consultatie aanvragen bij de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer.
De verschillende types gezondheidsonderzoeken volgens tijdscriterium:
- Voorafgaande gezondheidsbeoordeling
- Periodieke gezondheidsbeoordeling
- Gezondheidsonderzoek bij werkhervatting
- Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting
- Spontane raadpleging
- Voortgezet gezondheidstoezicht
- Uitbreiding van het gezondheidstoezicht
- Gezondheidsbeoordeling in het kader van re-integratie van een definitief arbeidsongeschikt verklaarde werknemer
Bijzondere werknemerscategorieën
Voor bepaalde categorieën werknemers bestaan er aangepaste gezondheidsonderzoeken, in functie van:
- Hun lichamelijke toestand
- hun leeftijd
- het al dan niet op contractuele basis tewerkgesteld zijn.
Aan elk van deze bijzondere categorieën werd aparte regelgeving gewijd :
- werkneemsters gedurende zwangerschap en lactatie
- personen met een erkende handicap
- jongeren op het werk
- stagiairs, leerlingen en studenten
- uitzendkrachten
- werknemers die in PWA-verband werken.
